Eind november besliste de gemeenteraad van Antwerpen over bijkomende besparingen als maatregel tegen de stijgende energie- en loonkosten. Die besparingen lijken beperkt maar komen bovenop de permanente afbouw van personeel.
De maatregelen met gevolg voor personeel zijn o.a.:
- Selectieve aanwervingsstop voor het A-niveau.
- Vermindering van het opleidingsbudget.
- Vermindering budget incentives en teambuildingactiviteiten.
- Opdracht aan directeurs om in elk bedrijf bijkomende besparingen te realiseren.
De randvoorwaarden die reeds langer afgesproken zijn met de vakbonden:
- Geen naakte ontslagen.
- Geen uitbestedingen.
- Personeelsleden wiens job verdwijnt worden geheroriënteerd naar een andere functie.
- Sociaal overleg via de Basisoverlegcomités over de besparingen op bedrijfsniveau.
ACOD LRB waakt sterk over deze randvoorwaarden. In de praktijk zijn ze vaak relatief. Geen ontslagen? Het is niet altijd gemakkelijk om iedereen te heroriënteren naar een passende nieuwe job. Niet iedereen matcht zonder meer aan een openstaande vacature. Zonder goede match lopen medewerkers meer risico op een negatieve waardering en ontslag.
Het bredere kader
Deze 'beperkte' maatregelen komen bovenop een lange rij van besparingen. We kunnen ons eigenlijk niet herinneren dat er geen besparingen waren op personeel de voorbije +30 jaar. In het verleden waren er nieuwe besparingsplannen om de 2 à 3 jaar. Sinds 3 legislaturen is besparen een continu proces geworden met reorganisaties, optimalisaties, rationalisering of hoe ze het ook noemen. Het bedrijfsdenken wordt overal toegepast. Zo hebben ze na een audit in 2006 de 'productiviteit' in de kinderopvang stelselmatig verhoogd. De gemiddelde aanwezigheid van kinderen is van 75%, over 80% naar 90% opgedreven. Daarvan zien we vandaag het resultaat!
De vakbonden hebben met het bestuur een afspraak dat er geen naakte ontslagen vallen. Dat hoeft ook niet. Mensen gaan met pensioen en worden niet vervangen. De afbouw gaat in alle stilte zonder ophef in de media. In 2013 voerden we acties tegen de afbouw van 1.430 jobs. Vorige legislatuur sneuvelden er 600 en nu ook weer zo'n 500. Dat zijn de normale besparingen. Nu komen er daar nog bovenop.
Dat is erg voor het personeel. Niet alleen omdat wij ons dubbel hebben gezet om de corona-, Oekraïne- en energiecrisis mee op te vangen. We krijgen nog meer werkdruk, nog minder tijd voor mensen en worden nog verder weggestopt achter een digitaal gordijn. Maar het is ook slecht voor onze jeugd, onze kinderen. Alles samen zijn dat al 2.500 jobs die jongeren niet meer kunnen invullen. Een stad die bespaart op personeel ontneemt haar jongeren het recht op vast werk.
Geen uitbestedingen?
Een andere belofte van het stadsbestuur is dat er geen privatiseringen volgen. Net daarvoor privatiseerde personeelsschepen Ait Daoud de centrale infolijn van de stad. Burgers moeten voortaan met al hun vragen terecht bij N'Allo, het call center dat ook werkt voor... Engie.
Een goede werkgever?
We horen vaak van het N-VA-Vooruit-stadsbestuur dat Antwerpen eigenlijk een goede werkgever is. Recent werden alle arbeiders bediende als gevolg van het lokaal sociaal akkoord van 5 jaar geleden. Maar we moeten ook eerlijk zijn. Het is niet zo dat het stadsbestuur méér geld uitgeeft aan personeel. De voordelen worden verrekend met de besparingen en zo betaalt het personeel die feitelijk zelf.
Je veux l'amour
Antwerpen bespaart niet enkel op personeel, maar ook op energiekosten, subsidies aan sociale en culturele organisaties, enz. Vele producten (vb. vuilzakken) of diensten van de stad worden voor de burger ook duurder.
Met de subsidiebesparingen oogsten cultuurschepen Ait Daoud en schepen voor jeugd Beels heel wat reactie van jongeren en kunststudenten. We stonden zij aan zij bij de actie aan het stadhuis tijdens de gemeenteraad over de begroting.
In Knack verscheen een column van Paul Baeten met als titel 'Subsidies'. De column eindigt met de uitspraak: "De echte pijn van de kunstenaar in Vlaanderen is niet het gebrek aan geld, het is het gebrek aan liefde".
In die uitspraak herkennen zich ook heel veel mensen die werken voor de overheid, in de openbare diensten.
De echte pijn van de ambtenaar in Vlaanderen is niet het gebrek aan geld, het is het gebrek aan liefde. Het gebrek aan liefde zorgt voor het gebrek aan geld.
Wij zijn essentieel voor de samenleving, maar niet voor de begroting.Daarom: je veux l'amour. Geen eigenliefde van de politieker of verheerlijking van torenbouwers als Fernand Huts. Maar liefde voor de mens met een essentieel beroep. En voor die ander die zich engageert in de wijk. Of voor die jongere die Out of the old box broedt op nieuwe ideeën, nieuwe dromen die nodig zijn. Zonder ons blijft er enkel beton en afval over, geen levende stad.